Yasa kapsamında emekli olmak için aranan sigortalılık müddeti erkekler için 25, bayanlar için 20 yıl, prim ödeme hem bayan hem de erkekler için 5000 bin gün, yaş ise bayan için 58, erkek için 60 idi. Yaş kriteri getirilmeden evvel 20 yaşında sigortalı olan bir bayan 40 yaşında bir erkek ise 45 yaşında emekli olabiliyordu. Uzun müddettir geçmişteki hakları için gayret eden milyonlarca EYT’li memnun sona çok yakın, düzenlemenin yakında meclise gelmesi bekleniyor.
EYT NE VAKİT MECLİSE GELECEK, YÜRÜRLÜĞE GİRECEK?
2023 yılının birinci kabine toplantısı gerçekleşti. Beştepe’de gerçekleştirilen toplantı sonrası kameralar karşısına geçen Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Erdoğan, şu ifadeleri kullandı;
*Geçtiğimiz yılın sonunda EYT düzenlemesini duyurduk. Emeklilikte yaşa takılanlar olarak bilinen, milyonlarca vatandaşımızın uzun yıllardır lisana getirilen sıkıntılarını rastgele bir sınırlamaya gitmeksizin tahlile kavuşturacak çalışmayı yakında Meclisimizin takdirine sunuyoruz.
AKP küme idaresinden milletvekillerine yapılan duyuruda, “Sözleşmeli çalışanın takıma geçirilmesi ile ilgili kanun teklifi küme başkanlığımızda imzaya açılmıştır. Teklifi imzalamak isteyen milletvekillerimiz küme başkanlığımızda imzalayabilirler” denildi.
Emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili yasal düzenlemenin de farklı bir teklif olarak önümüzdeki hafta Meclis gündemine getirileceği kaydedildi. (DHA)
AK Parti Küme Başkanvekili Bülent Turan, düzenlemenin bu ay sonuna yanlışsız Meclis’e gelebileceğini söyledi.
Turan açıklamasında, “EYT en geç Ocak sonu Meclis’te olur, Şubat ortasında yasalaşır” tabirlerini kullandı.
EYT KİMLERİ KAPSIYOR?
23 yıllık sorunun tahliline ait teklif, 8 Eylül 1999’dan evvel çalışmaya başlayanları kapsayacak. 2 milyon 250 bin kişinin yararlanacağı EYT konusunda rastgele bir yaş hududu uygulanmayacak.
EYT ile ilgili şimdi yasalaşma süreci gerçekleşmediği için şu an yapılan müracaatlar geçerli olmayacak. Yasal süreç tamamlandıktan sonra müracaatlar, e-Devlet üzerinden SGK’ye yapılacak.
EYT MÜRACAAT KAİDELERİ NELER?
SSK, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı’na tabi EYT’lilerin emeklilik şartları neler olacak?
EMEKLILIK için prim günü, sigortalılık müddeti ve yaş kuralı bulunuyor. EYT’liler birinci iki kaidesi yerine getirmişlerse yahut getirdiklerinde yaşa bakılmaksızın emekli olabilecekler. Bu SSK’lılar için 5000 prim günü, bayanlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık mühleti. BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı’nda bayanlarda 20 tam yıl (7200 prim günü), erkeklerde 25 tam yıl (9000 prim günü).
BORÇLANMA İLE EMEKLİLİK OLABİLECEK Mİ?
Sigortalı çalışmaya başlamadan evvel askerlik yapmış olan ve sigorta başlangıç tarihi 9 Eylül 1999-8 Mart 2001 tarihi ortasında olanlar 18 aylık askerlik borçlanması yaptıklarında, sigorta başlangıç tarihi borçlandıkları mühlet kadar geriye çekilecek. Yalnızca sigorta başlangıcını 8 Eylül 1999 tarihine çekecek halde borçlanmaları kâfi bulunuyor.
ASKERİ BORÇLANMA YAPILABİLECEK Mİ?
İlk sigortalı olduğu tarihten evvel askere gidenler askerlik borçlanması yaparak, birinci sigortalı olduğu tarihi öne çekebilirler. Böylelikle EYT’den yararlanma tarihi de öne gelmiş olur.
Askerlik ve doğum borçlanması ile yurt dışı borçlanmalar için ödenen primler aktüel taban fiyat üzerinden hesaplandığı için hizmet borçlanması dilekçesini 31 Aralık 2022 tarihine kadar verenler bu yılki taban fiyat üzerinden, 1 Ocak 2023 tarihinden sonra dilekçe verenler ise yüzde 54.66 oranında zamlanan yeni minimum fiyat üzerinden prim ödeyecekler.
EYT’LİLER NE KADAR MAAŞ ALACAK?
Emekli aylıkları prim gün sayısı ve çalışma mühletine nazaran değişiklik gösteriyor. Burada 2000 öncesi, 2000-2008 ortası ve 2008 sonrası çalışma mühletlerine nazaran farklı düzeyler kelam konusu e -Devlet’te “Ne kadar emekli aylığı alırım” formunda yapılan sorgulamalarda çıkan düzey bağlanacak aylığa yakın düzey olarak gösteriliyor.
Öncelikle yasanın yürürlüğe girmesi beklenecek. Yasanın yürürlüğe girdiği ay emeklilik dilekçesi verenlerin birinci maaşı, dilekçeyi takip eden ayın birinci gününden geçerli olarak ödenecek.